Armut, Türkiye’de hem ticari hem de bireysel bahçecilikte yoğun talep gören meyve türlerinden biridir. Özellikle iklim çeşitliliğine sahip olan Anadolu toprakları, farklı armut türlerinin yetiştirilmesine olanak sağlamaktadır. Ancak başarılı bir üretim için yalnızca ekim yapılması yeterli olmamaktadır. Uygun fidan türünün seçilmesi, verimli ve sürdürülebilir bir yetiştiricilik için temel oluşturur. Peki armut fidanı türleri nelerdir, hangi iklimde hangi tür daha verimli sonuç verir?
Armut Fidanı Türleri Nasıl Belirlenir?
Armut fidanları, çeşitli özelliklerine göre türlere ayrılmaktadır. Bunlar arasında:
-
Meyve büyüklüğü ve şekli
-
Olgunlaşma süresi
-
Tat ve aromatik yapı
-
Hastalıklara karşı direnç
-
Soğuklama ihtiyacı
-
Depolama ve taşıma dayanıklılığı
gibi başlıca kriterler yer almaktadır. Her armut fidanı türü, farklı bir üretim amacına ve iklime hizmet etmektedir. Bu nedenle üreticilerin, kendi bölgesel ve ticari ihtiyaçlarına en uygun fidanı tercih etmeleri gerekmektedir.
Türkiye’de En Çok Tercih Edilen Armut Fidanı Türleri
Deveci Armut Fidanı
Yerli üretimin gözdesi olan Deveci armudu, iri ve sulu meyveleriyle tanınmaktadır. Kabuk rengi yeşilimsi-sarı olup zamanla sarımsı bir görünüme kavuşmaktadır. Genellikle Eylül ayı itibarıyla hasat edilmektedir. Yüksek raf ömrü ve taşıma dayanıklılığı sayesinde hem iç pazarda hem de ihracatta tercih edilmektedir. Ilıman ve deniz iklimine sahip bölgelerde daha iyi sonuçlar alınmaktadır.
Santa Maria Armut Fidanı
İtalya kökenli bu tür, Türkiye’de özellikle Marmara ve Ege bölgelerinde başarıyla yetiştirilmektedir. Erken olgunlaşması nedeniyle yaz sonu pazarına hitap eder. Kabuk yapısı parlak ve pürüzsüzdür. Sulu ve hafif aromatik bir tada sahiptir. Ticari bahçeler için oldukça uygundur çünkü verimi yüksektir ve hasat kolaylığı sağlar.
Akça Armut Fidanı
Yazlık armut kategorisinde yer alan Akça armudu, küçük-orta irilikte, beyaz etli ve tatlı meyveleri ile tanınmaktadır. Tüketici tarafından en çok sevilen türlerden biridir. Hasadı genellikle Temmuz ayında yapılmaktadır. Raf ömrü sınırlı olduğundan doğrudan tüketime yöneliktir. Soğuk iklime karşı hassas olabilmektedir.
Williams Armut Fidanı (Bartlett)
Uluslararası pazarda yaygın olarak tanınan bu tür, hem sofralık hem de endüstriyel kullanım için uygundur. Hoş kokusu ve aromatik tadıyla özellikle meyve suyu ve konserve sektöründe kullanılmaktadır. Kış aylarına dayanıklı olması, İç Anadolu gibi daha serin bölgelerde yetişmesini mümkün kılmaktadır. Renk geçişi sarı-yeşilden altın sarısına doğrudur.
Passa Crassana Armut Fidanı
Geç olgunlaşan armut türleri arasında yer almaktadır. Özellikle kış boyunca saklanmak üzere yetiştirilir. Yoğun aroması, orta irilikte meyve yapısı ve depolama dayanıklılığı ile öne çıkmaktadır. Uzun raf ömrü sayesinde ticari değeri yüksek bir çeşittir. Hasadı Ekim ayı sonuna kadar uzayabilmektedir.
Ankara Armut Fidanı
Anadolu’ya özgü türlerden biri olan Ankara armudu, özellikle Orta Anadolu’da yaygın olarak yetiştirilmektedir. Klasik armut tadına sahiptir. Kabuk yapısı kalın ve mat görünümlüdür. Soğuğa dayanıklı bir yapıda olduğundan kırsal ve serin bölgelerde yüksek verim alınmaktadır. Genellikle iç tüketimde değerlendirilir.
Armut Fidanı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Armut fidanı dikilmeden önce, aşağıdaki faktörlerin titizlikle değerlendirilmesi gerekmektedir:
-
İklim Uygunluğu: Her fidan türü her bölgede başarılı sonuç verememektedir. Soğuklama ihtiyacı olan türler sıcak bölgelerde yeterli verimi gösterememektedir.
-
Toprak Yapısı: Kumlu, killi ya da organik madde bakımından zengin topraklar bazı türler için daha avantajlıdır.
-
Sulama İmkânı: Suya duyarlı olan türlerde düzenli sulama yapılmadığı takdirde meyve kalitesi düşmektedir.
-
Hastalık Riski: Ateş yanıklığı gibi armutlarda sık görülen hastalıklara karşı dirençli türlerin seçilmesi önerilmektedir.
-
Ticari Amaç mı Hobi mi?: Yüksek verimli ticari türler ile bahçe tipi küçük üretim için önerilen türler farklılık göstermektedir.
Armut Fidanları Ne Zaman Dikilmelidir?
Armut fidanı dikimi için en ideal dönem, yaprak dökümünün ardından başlayan sonbahar aylarıdır. Bu dönem kök gelişiminin başlaması ve fidanın toprağa uyum sağlaması açısından avantajlıdır. Ayrıca, erken ilkbaharda da dikim yapılabilmektedir ancak bu durumda dikkatli sulama ve bakım uygulanmalıdır.
Fidan dikimi yapılmadan önce toprağın analiz ettirilmesi, uygun gübreleme ve drenaj uygulamalarının gerçekleştirilmesi önerilmektedir. Bu sayede genç fidanların stres yaşamadan gelişmesi mümkün olmaktadır.
Armut Yetiştiriciliğinde Başarıyı Artıran Uygulamalar
Başarılı bir armut yetiştiriciliği, yalnızca doğru fidan türünün seçilmesiyle değil, devam eden süreçlerin doğru yönetilmesiyle sağlanmaktadır. Aşağıdaki uygulamaların düzenli olarak yapılması, verim ve kaliteyi doğrudan etkilemektedir:
-
Doğru budama tekniklerinin uygulanması
-
Yıllık toprak analizleriyle dengeli gübreleme yapılması
-
Erken dönemde zararlı ve hastalık takibi yapılması
-
Arılar ve tozlayıcılarla doğal döllenmenin desteklenmesi
-
Aşırı meyve yüklemesine karşı meyve seyreltme işlemlerinin yapılması
Semercioğlu Fidancılık: Kaliteli Armut Fidanlarının Güvencesi
Semercioğlu Fidancılık, Türkiye’nin önde gelen sertifikalı meyve fidanı üreticilerinden biridir. Yılların tecrübesiyle hem amatör üreticilere hem de büyük ölçekli çiftçilere özel çözümler sunulmaktadır. Hemen iletişime geçin.