Kayısı fidanı, Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede ekonomik değeri yüksek meyve türlerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Ancak sağlıklı bir gelişim süreci ve yüksek verim elde edilebilmesi için fidanların uygun iklim koşullarında yetiştirilmesi gerekmektedir. Bu yazıda kayısı fidanının iklim isteği, etkileyen faktörler ve bölgesel uyum hakkında kapsamlı bilgi sunulmaktadır.
Kayısı Fidanının İklim İsteği
Kayısı fidanı, ılıman ve karasal iklimlerin özelliklerini taşıyan bölgelerde başarıyla yetiştirilebilmektedir. Soğuklara karşı kısmen dayanıklı olsa da, özellikle çiçeklenme döneminde yaşanan geç don olaylarına karşı hassasiyet göstermektedir. Bu nedenle iklim seçimi, ürün verimliliği açısından kritik öneme sahiptir.
Sıcaklık Gereksinimi
-
Kayısı fidanının yetiştirilebilmesi için yıllık sıcaklık ortalamasının 10°C ile 18°C arasında olması yeterli görülmektedir.
-
Kış döneminde fidanlar tarafından bir soğuklanma ihtiyacı duyulmaktadır. Bu ihtiyaç, çoğu tür için 400–1000 saat arasında değişmektedir. Bu sürenin altında kalan bölgelerde çiçeklenme düzensiz olabilir.
-
Bahar aylarında ani sıcaklık düşüşleri ve don olayları, çiçek ve meyve oluşumunu olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Don Riskine Dikkat
-
Geç ilkbahar donlarının yaşandığı bölgelerde yetiştirilen kayısı fidanlarında çiçek zararları sıkça gözlemlenmektedir.
-
Don riski yüksek alanlarda kayısı üretimi yapılmak istendiğinde, geç çiçeklenen türler tercih edilmelidir.
Yağış ve Nem
-
Aşırı nemli iklim koşullarında fungal hastalıkların (monilya, yaprak delen vb.) görülme ihtimali artmaktadır.
-
Kayısı fidanları, orta derecede nemli, drenajı iyi toprakları ve düzenli sulamayı tercih etmektedir.
-
Kurak bölgelerde sulama yapılmadan yetiştiricilik yapılamamaktadır.
Kayısı Fidanı İçin Uygun İklim Bölgeleri
Türkiye’de Uygun Bölgeler
Türkiye, iklim çeşitliliği açısından kayısı yetiştiriciliği için oldukça uygun bir coğrafyaya sahiptir. Özellikle şu bölgelerde yüksek verim alınabilmektedir:
-
Malatya: Türkiye’nin en önemli kayısı üretim merkezidir. Karasal iklimi ve kışın yeterli soğuklanma süresi sayesinde dünya çapında ün kazanmış kayısı çeşitleri burada yetiştirilmektedir.
-
Iğdır: Geç don riskinin düşük olması sayesinde erken çiçeklenen kayısı çeşitleri bile güvenli bir şekilde yetiştirilebilmektedir.
-
Mersin – Mut: Ilıman kış koşulları nedeniyle Türkiye’de en erken hasat edilen kayısılar bu bölgede üretilmektedir.
-
Elazığ, Erzincan, Şanlıurfa: Yeterli soğuklanma süresi ve yaz sıcaklıklarıyla üretim yapılabilmektedir.
Yurtdışında Uygun Bölgeler
-
İtalya, İspanya ve Fransa’nın güneyi
-
İran ve Afganistan’ın bazı bölgeleri
-
Kaliforniya (ABD)
Bu bölgelerde benzer iklim koşullarının bulunması nedeniyle kaliteli kayısı üretimi yapılabilmektedir.
Mikroiklim Faktörleri
Bazen genel iklimin elverişli olmadığı bölgelerde, mikroiklim özelliklerine sahip vadiler, yamaçlar veya güneye bakan eğimli araziler kayısı yetiştiriciliğine uygun olabilmektedir. Bu tür alanlarda rüzgar koruması, hava sirkülasyonu ve toprak yapısı gibi faktörler dikkate alınarak üretim planlaması yapılmalıdır.
İklim Değişikliğinin Etkisi
Küresel iklim değişikliği, kayısı fidanı yetiştiriciliğini de etkilemektedir. Özellikle;
-
Kışların daha ılık geçmesi, fidanın yeterli soğuklanma ihtiyacını karşılayamamasına neden olmaktadır.
-
İlkbaharda yaşanan donlar, çiçek ve meyve tutumunu riske atmaktadır.
-
Aşırı yağışlar ve kuraklık, sulama planlaması ve hastalık yönetimini zorlaştırmaktadır.
Bu nedenle üreticiler, iklim verilerini yakından takip etmeli ve tür seçimlerini buna göre yapmalıdır.
İklimle Uyumlu Yetiştiricilik
Kayısı fidanının verimli bir şekilde yetiştirilebilmesi için uygun iklim koşullarının sağlanması büyük önem taşımaktadır. Yıllık sıcaklık ortalamaları, soğuklanma süresi, don riski, yağış miktarı ve nem oranı gibi faktörler doğrudan meyve verimini etkilemektedir. Bu nedenle, iklime uygun tür seçimi ve üretim planlaması, başarıyı belirleyen temel unsurlar arasında yer almaktadır.
Semercioğlu Fidancılık Hakkında
Semercioğlu Fidancılık, meyve fidanı üretimi konusunda uzun yıllara dayanan tecrübesiyle sektörde öncü firmalardan biri olarak hizmet vermektedir. Özellikle kayısı fidanı üretiminde sağlıklı, sertifikalı ve iklime uyumlu türlerin çoğaltılmasına öncelik verilmektedir.
Yalnızca fidan üretimiyle sınırlı kalmayan Semercioğlu Fidancılık, üreticilere doğru tür seçimi, iklim uyumu ve bakım önerileri konusunda da danışmanlık sağlamaktadır. Geniş ürün yelpazesi ve kalite garantisiyle, hem bireysel üreticilere hem de ticari işletmelere güvenilir çözümler sunulmaktadır. Hemen iletişime geçin.